XLII Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Krakowie znajduje się przy ul. Studenckiej 13.  Kamienica, wraz z jej numeracją stanowią niemal jedyną stałą, w istniejącej tu na przestrzeni dziejów, mieszankę edukacyjną. Nawet nazwa ulicy, przy której mieści się budynek szkolny, powstały według planów architekta Stefana Żołdaniego w latach 1892 - 1893, została kilkukrotnie zmieniona. Gmach, będący jedną z najpiękniejszych XIX – wiecznych budowli w mieście, wybudowano u zbiegu ulicy Loretańskiej i Studenckiej (1850-1934), Bolesława Pierackiego (1934-1940), Dietmargasse (1940- 1945), ponownie B. Pierackiego (1945 – 1951), Generała Karola Świerczewskiego (1951 – 1990), a teraz znowu od 1990 r. - Studenckiej.  Bryła nieruchomości wykonana jest z czerwonej klinkierowej cegły z jasnymi poziomymi wątkami w stylu neogotyckim. Szczyt elewacji zwieńczono koronkowymi krenelażami, stylizowanymi zębami obronnymi, stanowiącymi element dekoracyjny. Około 1936 r. dobudowano tzw. nową część szkoły w nurcie obowiązującego modernizmu. Do środka prowadzi dębowa, zabytkowa brama, przypominająca wierzeje warownego zamku. Korytarze w tonacji gołąbkowej nadają surowy wygląd wnętrzom, których poważny charakter złagodzono licznymi tablicami, posterami i  kwiatami. Ostatnio, dzięki projektom z Budżetu Obywatelskiego, powstał nawet kącik relaksu z wygodnymi pufami oraz zainstalowano melodyjne dzwonki, które z gracją i delikatnością wzywają na rozpoczęcie lekcji. Pomimo surowości i tajemniczości nadawanej szkole poprzez sam wygląd budynku, panująca w szkole atmosfera, podobnie, jak i przed laty - całkowicie odbiega od mrocznych wyobrażeń o średniowiecznych twierdzach. Kiedyś, po wojnie, domowej sielskości nadawały drewniane, wyfroterowane schody

i lśniące czystością korytarze, po których tam i z powrotem ślizgały się obute w kapcie dziewczynki, dzisiaj – radosny gwar przemieszczającej się między salami młodzieży, szukającej kontaktu z ulubionym profesorem, aby natychmiast rozwiązać nurtujący problem i przedyskutować realizację kolejnego projektu, umówić się na następną akcję charytatywną albo wspólną wyprawę na uczelnię, do teatru czy w góry.

​

W konsekwencji jednej z licznych reform edukacji, liceum  zostało powołane 29 marca 2017 r., Uchwałą Rady Miasta Krakowa, jako publiczna szkoła samorządowa. Trzeba jednak podkreślić, że szkoła w tym miejscu funkcjonowała już od ponad 125 lat. Zaczynem działalności związanej z krzewieniem oświaty była mieszcząca się tutaj w latach 1892 -1999 Szkoła Podstawowa nr 13, początkowo jako żeńska „miejska szkoła sześcioklasowa imienia Adama Mickiewicza”. Placówka ta została przekształcona w 1999 r. w Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 22 w Krakowie, składający się z SP13 oraz Gimnazjum nr 2 im. A. Mickiewicza w Krakowie. Po odejściu ostatniej klasy starej „13”, zakończyła swoją działalność Szkoła Podstawowa i powstało samodzielne Gimnazjum nr 2 , które funkcjonowało do 31 sierpnia 2017 r., jako najlepsza tego typu szkoła w mieście.

​

Od 1 września 2017 r. przy ul. Studenckiej 13 oficjalnie rozpoczęło swoją działalność XLII Liceum Ogólnokształcące w Krakowie. Nowa szkoła, powstała na bazie dotychczasowego gimnazjum, z szacunku do tradycji, otrzymała imię Adama Mickiewicza. W związku z tym  w Dzień Komisji Edukacji Narodowej

(14 października), na Wawelu, gdzie spoczywa nasz Patron, odbywają się szkolne uroczystości związane ze ślubowaniem klas pierwszych. Za święto szkoły, przyjęto dzień urodzin i imienin Patrona Adama Mickiewicza (24 grudnia 1798r.).

​

Główną misją i zadaniem wychowawczym szkoły jest w sposób praktyczny i skuteczny realizować cele pedagogiki humanistycznej. Wpisując się w tradycję europejską, współczesny człowiek powinien organizować swoje życie wokół prawdy, dobra i piękna. Dlatego też uczniowie XLII Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie, pod okiem wybitnych, wysoko wykwalifikowanych pedagogów (wśród których 5 ma tytuł dr, w tym 1 – dr hab.), nabierają umiejętności rozpoznawania trwałych idei i wartości humanistycznych oraz budowania systemu własnych przekonań na gruncie tych wartości. Kształtowane są właściwe postawy uczniów wobec kolegów, osób dorosłych – rodziców, nauczycieli, ludzi z otoczenia, ze szczególnym  uwzględnieniem ludzi słabszych,

z trudną sytuacją życiową, w poczuciu tolerancji i zrozumienia. Taka postawa ma zaowocować także ich szacunkiem do wielokulturowej przeszłości naszej Ojczyzny z uwzględnieniem roli chrześcijaństwa, poszanowaniem tradycji regionu i Krakowa.

​

W praktycznym odniesieniu misją i zadaniem szkoły jest wykształcić w uczniu człowieka odpowiedzialnego za siebie i innych, dążącego do prawdy o świecie i o sobie samym, tolerancyjnego, umiejącego twórczo i sumiennie żyć w społeczeństwie demokratycznym, w poczuciu przynależności do tradycji europejskiej, potrafiącego swoją etyczną postawą ubogacać życie rodzinne, środowisko lokalne, państwowe, miejsca dalszych etapów nauki, a następnie pracy. Dzięki temu, znając swoją wartość i godność powinien on w życiu zawsze kierować się zarówno dobrem osoby ludzkiej, jak i dobrem wspólnym całego społeczeństwa.

​

W naszej szkole uczeń zawsze jest i będzie postrzegany w roli człowieka obok nauczyciela – drugiego człowieka. Tym samym szkoła dąży do upodmiotowienia relacji międzyludzkich, stawiając na równorzędność ucznia i nauczyciela, w sokratejskim układzie – mistrz i uczeń.

Absolwentem szkoły przy ul. Studenckiej 13 jest człowiek, dążący do prawdy, przygotowany do dalszego kształcenia z ukierunkowaniem na odniesienie sukcesu zawodowego, świadomy życiowej użyteczności zdobytej wiedzy i umiejętności przedmiotowych. Człowiek umiejący pracować twórczo indywidualnie i w zespole. Myślący i umiejący stale się uczyć oraz doskonalić się. Umiejący planować swoją pracę i organizować ją, wykorzystując przy tym TI. Jest to człowiek wolny, tolerancyjny, odpowiedzialny za siebie i innych, przestrzegający prawa, kulturalny, obowiązkowy, samodzielny, znający języki obce oraz zdrowy styl życia, sprawny fizycznie, szanujący tradycje rodzinne, świadomy korzeni naszej Ojczyzny, krytycznie myślący, zdolny do dokonania właściwych wyborów.

​

W pierwszym roku funkcjonowania liceum utworzone zostały jedynie dwa oddziały, przy czym równolegle funkcjonowały klasy gimnazjalne, aż do momentu ich wygaszenia.

W kolejnych naborach trafiało do szkoły coraz więcej uczniów, chociaż ideą było stworzenie szkoły kameralnej, w której nikt nie pozostawałby anonimowy. Tak też się stało, jesteśmy społecznością utworzoną przez ponad pół tysiąca uczniów i przeszło pół setki nauczycieli. Wszyscy się znamy, szanujemy

i współpracujemy ze sobą dla dobra naszych uczniów. Szkoła, jako zlokalizowana w sercu Krakowa, no co dzień korzysta z dóbr materialnych
i kulturalnych miasta królów, współpracuje ze społecznością lokalną, wieloma instytucjami naukowymi. Realizowane są projekty międzynarodowe we współpracy z krakowskimi uczelniami, młodzież bierze udział w licznych konferencjach naukowych, cyklach wykładowych i warsztatowych.  Prowadzone są „żywe” lekcje w terenie, organizowane obozy naukowe i sportowe, wymiany zagraniczne, rajdy górskie i wiedzowe, liczne wyjścia do muzeów, teatrów, kin, opery i filharmonii, na wystawy i krakowskie uczelnie, do urzędów oraz wszędzie tam, gdzie płonie kaganek oświaty. Organizowane są spotkania ze specjalistami z różnych instytucji, tj. policji, poradni psychologiczno-pedagogicznej, wyższych uczelni, by wspólnie podejmować tematy związane

z wychowaniem i rozwojem naszych uczniów, dające wsparcie Rodzicom i Nauczycielom, a także spotkania ze świadkami historii, ludźmi nauki, kultury, czy podróżnikami. Organizowane są zajęcia pozalekcyjne wyrównawcze, przygotowujące do matury oraz rozwijające zainteresowania uczniów. Funkcjonuje Samorząd Uczniowski, szkolne koło PTTK, teatr, zespół muzyczny i chór szkolny. 

​

Wszystkie te działania wyrosły z wieloletniej tradycji, jaką poszczególne szkoły kształtowały na przestrzeni 130 lat swojej działalności. Wykształciły one wielu wybitnych absolwentów, którzy wykonywali i wykonują rozmaite zawody, niejednokrotnie piastując wysokie stanowiska kierownicze, stanowiąc śmietankę intelektualną, ale przede wszystkim byli i są światłymi, uczciwymi i dobrymi ludźmi. Aby uświęcić ten 130 – letni trud edukacyjny obchodzimy

w tym roku uroczyście jubileusz szkoły. Jego punktem kulminacyjnym będzie Gala Jubileuszowa w Audytorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego przewidziana na 20 stycznia 2023 r.  oraz wystawa prezentująca historię 130 lat szkoły przy Studenckiej 13. Wydarzenie to połączy pokolenia obecnych uczniów, absolwentów, pedagogów i sympatyków szkoły. Uroczystość poprzedzona zostanie wieloma aktywnościami, które trwają już od początku roku szkolnego.

W tym czasie miała miejsce wystawa prac artystycznych uczniów i absolwentów liceum, prezentowana jest twórczość Patrona w szkole i mediach społecznościowych, zaplanowane jest wspólne wyjście do Teatru Ludowego na spektakl „Ballady i romanse. Horror school musical” realizowany w 200. rocznicę wydania tomiku Adama Mickiewicza. Odbędzie się  także Jubileuszowy Bal dla Profesorów, Rodziców XLII LO i zaproszonych gości, wiosną zasadzimy drzewo w Krakowie z okazji 130 – lat szkoły, zatańczymy całą społecznością szkolną  poloneza u stóp pomnika wieszcza na Rynku Głównym. Mamy także marzenia związane z powstaniem „Mickiewiczowskiego zaułku dumania”. A zatem, parafrazując słowa Patrona: „świętowania czas zacząć”.

 

dr Beata Sobocińska